(((بلوچی دیوان)))
به بلوچی دیوان خوش آمدید
وش اتکغت پ وتی بلوچی دیوانا
هر قوم یا ملتی به همان اندازه که مرزهای زندگی مادی وتفکرات معنوی خود را گسترش میدهد زبان خود را تواناتر و عمران را درازتر می نماید.زیرا همانگونه که اشکار است وهمگان به ان پی برده اند زبان پدیده ایست همچون موجودات زنده، روزی هستی می یابد، مدتی چند به حیات خود ادامه می دهد و چون مناسبت و سرزندگی خود را از دست داد عمرش به سر می رسد. طول عمر هر زبانی، بسته به نیروی حیاتی و قوه ابداع وخلاقیت اهل آن زبان است
هر دمگ که مئی جاه ومکان انت ..... بلوچی مئی وتی نام و نشان انت
بلوچــــــی مئی شهــدین زباننــت ..... بلوچی مئی وتی ماتــــی زباننت
(((بلوچی دیوان)))
به بلوچی دیوان خوش آمدید
وش اتکغت پ وتی بلوچی دیوانا
هر قوم یا ملتی به همان اندازه که مرزهای زندگی مادی وتفکرات معنوی خود را گسترش میدهد زبان خود را تواناتر و عمران را درازتر می نماید.زیرا همانگونه که اشکار است وهمگان به ان پی برده اند زبان پدیده ایست همچون موجودات زنده، روزی هستی می یابد، مدتی چند به حیات خود ادامه می دهد و چون مناسبت و سرزندگی خود را از دست داد عمرش به سر می رسد. طول عمر هر زبانی، بسته به نیروی حیاتی و قوه ابداع وخلاقیت اهل آن زبان است.
هر دمگ که مئی جاه ومکان انت ..... بلوچی مئی وتی نام و نشان انت
بلوچــــــی مئی شهــدین زباننــت ..... بلوچی مئی وتی ماتــــی زباننت
دوستان عزیز بدون زبان بلوچی ولباس بلوچی ما چه خود را بلوچ بخوانیم چه چیز دیگر فرقی نمی کند زیرا اندیشه ما دیگر دقیقا همین نخواهد بودکه اکنون هست و در نتیجه نسبت ما با جهان، جهان بینی ما، شعر ما، نثر ما، مذهب ما، باورهای ما و فرهنگ اصیل ما دگرگون خواهد شد.
زبان بلوچی عمده ترین میراث فرهنگی تاریخ نیاکان بلوچ ما به نسل حاضر وچه بسا به نسل های آینده است.
اخیرأ دریعضی از خانوادهای بلوچ و بقول معروف امروزی! شاهد مرگ زبان بلوچی که در واقع هویت ملی بلوچ می باشد هستیم متاسفانه بعضی از خانواده ها بجای صحبت به زبان مادری به فرزندان خود به اشتباه زبان دیگری را جایگزین کرده اند که اگر به همین صورت پیش روند دیگر بجز نام بلوچ چیزی از هویت و اصالتش برای نسلهای دیگر باقی نمی گذارند کاش بدانید که بلوچ با زبان که در واقع هویت و اصالت ملتش است زنده می ماند این روزها بسیار مد شده و راحتر است که بافرزندان و اطرافیان عربی یا فارسی حرف بزنیم بلوچ نه دیوان دارد ونه دستگاه که در مدارس به زبان بلوچی بخواند وبنویسد ویاد بگیرد اکنون زمانی رسیده است که حتی شاید نتواند به بلوچی بیاندیشد...
زبان بلوچی بی شک یکی از زبانهای درحال نابودی است باید با همت و کمک هم از نابودی این شناسنامه با ارزش جلوگیری کنیم.
سخنان خانم کارینا جهانی زبان شناس مشهور سوئدی و استاد زبان بلوچی.(دوستان عزیز برای شنیدن سخنان خانم کارینا بروی لینک زیر کلیک کنید)
((( گفتگوی رادیو بلوچی اف ام با خانم کارینا جهانی )))
بلوچی مئی وتی شهدین زبان انت ..... بلوچی اصل پرهنگ و دوام انت
بلوچان گون بلوچی! آشکار انــت ..... بلوچان بی بلوچی زبان گار انــت
واما سوال بلوچی دیوان:
آیا مرگ زبان بلوچی حتمی است؟ و راه های جلوگیری از این فاجعه عظیم چیست؟؟؟
منتظر نظرات شما بزرگواران در مورد سوال بلوچی دیوان هستیم
هر دمگ که مئی جاه ومکان انت ..... بلوچی مئی وتی نام و نشان انت
بلوچــــــی مئی شهــدین زباننــت ..... بلوچی مئی وتی ماتــــی زباننت
بلوچی مئی وتی شهدین زبان انت ..... بلوچی اصل پرهنگ و دوام انت
بلوچان گون بلوچی! آشکار انــت ..... بلوچان بی بلوچی زبان گار انـت
ننتظر مشارکاتکم وردودکم على هذا السؤال فی خانة نظر بدهید
نظر برادر بزرگوارمان گیاوان دوست در جواب سوال دیوان
با سلام وعرض ارادت خدمت شما وکلیه عزیزان علاقه مند به فرهنگ بلوچی
اینکه بلوچی زبان است یا گویش ویا لهجه ای از زبان فارسی است حرف وحدیث های متفاوتی راشنیده ام این متن را از سایت آوای امین خدمت شما نقل می کنم
زبان بلوچی در قسمتی از بلوچستان و همچنین در بعضی از نواحی ترکمنستان رایج است . بلوچی را زبان شناسان از گروه شمالی زبا ن های غربی ایران می دانند . زبان بلوچی علاوه بر واژه های فارسی بعضی از لغات سندی را نیز اقتباس کرده است . این زبان لهجه های گو ناگون و متنوعی دارد که مهمترین آنها بلوچی غربی و بلوچی شرقی است .
هرچند مطالب ذکر شده را نمیتوان ملاک دقیقی قرارداد وهمچنین درسایت مذکور جاهایی هم لهجه بلوچی ذکر شده است .
بنده با جناب براهک خان هم تاحدودی موافق هستم .
ولی بنظر بنده بلوچی اگر هم لهجه ای اززبان فارسی باشد بعلت اینکه از گذشته تا بحال کمتر از زبان فارسی دستخوش تغییرات شده است (مانند قوم بلوچ ) الان میتوان از آن بعنوان یک زبان یاد کرد.
ولی نداشتن یک فرهنگ لغت بلوچی یکی از ایراداتی است که می توان به آن گرفت .بهرحال فارغ ازاینکه بلوچی زبان است یا لهجه ما باید سعی در پاسداشت ونگاهبانی از آن بکنیم.بسیاری را عقیده بر اینست که تلفیق زبان گفتاری وزبان نوشتاری توامان زبان محسوب می شوند وزبان نوشتاری ما بلحاظ عدم وجود یک فرهنگ لغت و همچنین نبود ویا کمبود کتاب های شعر-داستان وغیره می لنگد.
واگر این روال ادامه پیدا کند واندیشمندان وصاحبان قلم وشعرا ونویسندگان ما فکری بحال آن نکنند قطعا نسل جدید متاثر از کتب ونوشته های سایر زبانها خصوصا زبان فارسی وعربی در آینده کلا با زبان بلوچی بیگانه خواهند شد واین یعنی انحطاط یک زبان.همه ما به این موضوع واقفیم که جوانان ونوجوانان ما بلحاظ دسترسی نداشتن به هیچگونه از رسانه های سمعی وبصری ونوشتاری بلوچی از رسانه های سایر زبانها الگو می گیرند ودرهنگام تکلم از واژه ها والفاظ زیادی از زبانهای عربی وفارسی استفاده می کنند . واین یعنی زبان گفتاری ما هم در حال تغییر وشاید ادغام در زبانهای دیگر است . صرف علاقه وتعصب به زبان بلوچی چاره ساز نیست وکارهای عملی زیادی باید دراین زمینه صورت گیرد.در دوران قدیم بعلت اینکه زبان نوشتاری کمتر مورد استفاده مردم قرار می گرفت واکثرا زبان گفتاری بود که ازطریق قصه ها وشعر و... بکاربرده میشد وسابر زبانهای گفتاری(فارسی وعربی) هم بعلت در دسترس نبودن تلویزیون و... تاثیر کمتری داشتند لذا زبان ما حفظ شده بود ولی الان وضعیت بگونه دیگری است .
لذا راهکارهای زیر توصیه می شود:
1- القای این فکر که تنها وسیله ترقی وپیشرفت زبان فارسی ویاعربی نیست بلکه حفظ اصالت وحفظ فرهنگ ورسوم وزبان محلی در کنار یادگیری سایر زبانها رمز موفقیت است.
2-باید در زمینه تدوین فرهنگ لغت بلوچی و نوشتن کتاب-روزنامه- وبلاگ وغیره به زبان بلوچی کوشش کرد
3-عزیزان اندیشمند باید در زمینه جمع آوری اصطلاحات وواژه های قدیمی واشعار وقصه ها وآهنگهای بلوچی اهتمام ویژه بخرج دهند
4-شعرا ونویسندگان باید در فکر خلق آثار ادبی متمایز وتاثیرگذارباشند
5-زبان بلوچی از الفاظ بیگانه وعاریتی پیراسته شود
6-سعی شود زمینه تدریس زبان بلوچی فراهم آید.
7-خانواده ها خصوصا عزیزان مقیم خارج باید سعی کنند که به فرزندانشان زبان بلوچی آموزش دهند بجای اینکه بر یادگیری زبان فارسی وعربی تاکید کنند.
موفق باشید